Podniesione grządki są coraz bardziej popularne, estetycznie wyglądają, mogą stanowić ozdobę dla każdego ogrodu. Przed zakładaniem warzywnika należy dobrze przemyśleć, gdzie je umiejscowić, jakie powinny mieć wymiary i z jakiego materiału powinny być wykonane.
Spis treści
Kiedy zakładać grządki podniesione?
Podwyższone rabaty zazwyczaj zakładamy wiosną lub jesienią. Gdy zakładamy na wiosnę musimy postarać się by gleba była w miarę żyzna. Musimy wtedy kupić humus, co oczywiście jest kosztowne albo jeżeli mamy w pobliżu żyzną glebę to ją przenosimy do środka grządki. I możemy wtedy od razu sadzić wybrane warzywa.
Jeżeli zakładamy warzywnik na jesień to gleba nie musi być wcale żyzna. Do wiosny na pewno jej właściwości się poprawią, pojawią się dżdżownice i wykonają pożyteczne prace. Zakładając grządki jesienią należy wysadzić je zielonym nawozem, albo dodać kompost czy obornik do gleby i wiosną można już siać rosliny.
Z czego zrobić grządki podniesione?
Podwyższone rabaty zazwyczaj robi się z desek lub betonu. Warzywniki z desek są tańsze, czasem można użyć desek szalunkowych ale niestety nie posłużą nam za długo. Deski stykając się z wilgocią i glebą, szybko się rozkładają. Proces ten można spowolnić impregnując drewno czy dając folię budowalną, ale wtedy do warzyw mogą przedostawać się szkodliwe substancje.
Zdecydowanie bardziej polecamy zainwestować w betonowe grządki warzywne. Jeżeli warzywniki mają posłużyć kilkadziesiąt lat to muszą być zrobione z trwałego materiału. Beton nie powoduje niekorzystnego oddziaływania na uprawiane rośliny. Swoim wyglądem mogą przyozdobić każdy ogród. W sprzedaży dostępne są nawet betonowe grządki o imitacji drewna.
Jakie miejsce wybrać na podniesione grządki?
Grządki najlepiej zakładać w pobliżu domu. Warto aby uprawiane warzywa były widoczne przez okno kuchenne. Zdecydowanie łatwiej wtedy zareagować, gdy dzieje się coś niedobrego, niż gdy grządki znajdują się daleko od domu. Gdy widzimy z okna nasze plony, łatwiej wykorzystać je na bieżąco w kuchni.
Ważnym aspektem jest położenie grządek względem słońca. Większość warzyw potrzebuje co najmniej sześciu godzin dziennie światła słonecznego, a ciepłolubne nawet osiem godzin. Najlepiej tak umiejscowić grządki, aby światło słoneczne docierało bezpośrednio na grządki od samego rana. Jeżeli grządki w porannych godzinach będą w cieniu , a w ciągu dnia przyświeci na nich pełne słońce, może wywołać to dla nich szok i negatywne konsekwencje.
Najlepiej podwyższone grządki usytuować w kierunku północ – południe. Wtedy rośliny dostają podobną ilość słońca. Natomiast jeżeli rozmieścimy grządki w kierunku wschód – zachód to wtedy z tyłu (strona północna) sadzimy wysokie rośliny, a z przodu niższe.
Pamiętajmy, że zakładając grządki podniesione trzeba dobrze je wypoziomować. Woda dłużej zostaje na takich powierzchniach i lepiej wsiąka, a gleba tak szybko nie usycha. Jest to szczególne ważna kwestia przy robieniu podwyższonych rabatów.
Jak znaleźć idealne miejsce na grządki?
Podwyższone rabaty najlepiej zakładać na ziemi gliniastej, tam gdzie są dość duże opady deszczu. Zakładanie warzywników na glebach piaszczystych nie zawsze się sprawdza, wilgoć łatwiej paruje z takich grządek. Aby proces ten zmniejszyć zaleca się ściółkowanie gleby.
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby warzywniki zakładać na terenach pozornie nie nadającym się do tego. Można je założyć na betonie, dachach, tam gdzie istnieje ryzyko podtopień. Istotne jest żeby w środku grządek była w miarę możliwości żyzna gleba.
| EKOLOGICZNA ŻYWNOŚĆ – UPRAWA NA GRZĄDKACH PODWYŻSZONYCH Ekologiczna żywność jest teraz bardzo modna dla osób, które czas w ogrodzie wolą spędzać na odpoczynku i chcą mieć własne uprawy. Doskonale nadają się do uprawy pięknie wyglądające eko żywności betonowe rabaty warzywne. Do uprawiania ekologicznej żywności możemy wykorzystać podwyższone grządki. Takie warzywniki wyglądają … Czytaj dalej |
Do podlewania podniesionych rabat można użyć wodę z deszczówki. Dobrze by było gdyby zbiornik na deszczówkę (staw) ułożony był wyżej niż grządki, wtedy jest możliwość podlewania grawitacyjnego.
Jakie wymiary powinny mieć grządki podwyższone?
Podwyższone grządki powinny mieć takie wymiary, aby można było dosięgnąć do warzyw bez potrzeby wchodzenia na grządkę. Szerokość warzywnika, jeżeli planujemy mieć dostęp do uprawianych roślin z dwóch stron powinna mieć około 120 cm. Jeśli chcemy mieć dostęp do warzyw czy ziół z jednej strony szerokość grządek powinna wynosić 60 cm. Długość podniesionych rabat powinna wynosić od 2 do 5 m. Nie ma wtedy problemu ze zbyt długim chodzeniem, żeby dostać się do potrzebnych warzyw.
Wysokość podniesionych grządek powinien wynosić około 50 cm. Nie trzeba się dużo schylać przy pieleniu i wykonywaniu innych prac pielęgnacyjnych. Coraz popularniejsze są wyższe grządki betonowe – 80 cm. Muszą być one wytrzymałe na zmienne warunki atmosferyczne by posłużyły latami. Na starość są wspaniałym rozwiązaniem bo często wtedy występuje problem z kręgosłupem, a przy nich nie trzeba się niemal zginać.
Jaki powinien być odstęp między grządkami?
Jeżeli chcemy założyć więcej niż jedną grządkę podwyższoną to odstęp pomiędzy nimi powinien wynosić 80 – 120 cm. Wtedy bez problemu można przejechać między nimi taczką budowlaną. Jeżeli mamy mało miejsca to odstęp między nimi powinien wynosić minimum 40 cm. Można wtedy spokojnie między nimi przejść.
Ochrona przed szkodnikami
Podwyższone grządki dzięki swoim wymiarom chronią przed różnymi szkodnikami. Stanowią one zaporę nie do przejścia dla różnych zwierząt. Jeżeli mamy kury czy kaczki w ogrodzie możemy je puścić między grządki nie martwiąc się czy nam nie zniszczą upraw. Problemem mogę wtedy stać się ich odchody.
Jeżeli na spód damy siatkę metalową o małych oczkach (maksymalnie 1,5 cm) to nie musimy się martwić, że kret, nornica czy karczownik wyjedzą nam warzywa. Niestety często popełniamy błąd – siatkę kładziemy za nisko. Krety odżywiają się pędrakami, jeżeli pozbawimy pędraki naturalnego wroga to szybko się rozmnożą i mogą spowodować znaczne straty w uprawianych roślinach. Dlatego radzimy siatkę umieścić gdzieś 25 cm poniżej górnej warstwy ziemi.
Jak pozbyć się ślimaków? Sposób na ślimaki.
Prawdziwą zmorą ogrodników jest ślimak nagi – ślinik luzytański. Potrafi on spowodować kolosalne szkody. Różne są sposoby walki z nimi w ogrodzie, ale zazwyczaj podczas deszczu zawodzą na całego. Zamiast walczyć z tymi potworami my podpowiadamy co zrobić żeby nie dostały się do środka podwyższonych grządek. Listwy przeciw ślimakom to strzał w dziesiątkę.
Ślimaki nie są w stanie przez nie się przedostać do środka warzywnika. Listwy przymocowuje się do grządków betonowych czy drewnianych tworząc skuteczną zaporę. Istotne jest aby listwy nie przymocować zbyt nisko i by trawa była regularnie koszona, gdyż ślimaki potrafią po niej się wspiąć, ominąć listwę i wejść do środka.
Radzimy przy zakładaniu podniesionych grządek od razu zaopatrzyć się w listwy przeciw ślimakom. Gdy one dostaną się do środka potrafią spowodować wiele szkód w uprawach i ciężko będzie się ich wtedy pozbyć.
| CZYM WYPĘŁNIĆ ŚRODEK PODWYŻSZONYCH GRZĄDEK? 1. metalowa siatka – przez którą nie przedostaną się krety, nornice i karczowniki. Siatka powinna mieć oczka około 10 – 13 mm średnicy – żeby nie przedostały się przez nią te szkodniki. 2. gałęzie – ich zadaniem jest trzymanie wilgoci i dostarczanie wyniku powolnego rozkładu składników odżywczych w dla uprawianych roślin… CZYTAJ DALEJ |
Podsumowanie.
Przed założeniem podniesionych grządek należy dokładnie przemyśleć kilka istotnych rzeczy. Co chcemy uprawiać i jaka wielkość ma być podwyższonych rabat, w którym miejscu rośliny będą najlepiej rosły? Nie bez znaczenia jest z jakiego materiału mają być wykonane rabaty warzywne by nie rozleciały się po kilku latach. Jaką ziemię mamy włożyć do środka warzywnika, by plony były jak największe.
